خانه‌ای معاصر در ارتباط با طبیعت: ویلای چمن
در منطقه‌ی سرسبز مهرشهر کرج، ویلایی با نام «چمن» آرام گرفته که چیزی فراتر از یک محل اقامت است؛ خانه‌ای معاصر در ارتباط با طبیعت که در حقیقت تلفیقی است از تفکر معماری معاصر، احترام به طبیعت و خواست شخصی کارفرمایان (زوجی دانشگاهی و بازنشسته) که به دنبال فضایی برای زندگی، مطالعه و میزبانی از میهمانان بودند.
طراحی معماری از باغ میوه تا فضای زندگی معنادار
پیش از شروع پروژه، سایت چمن یک باغ میوه بود با ساختمانی قدیمی ۶۵ متری و استخری با ابعاد ۹ در ۴ متر. حفظ این المان‌ها به‌جای تخریب، بخشی از رویکرد طراحی بود؛ احترامی به گذشته‌ی زمین، و بنیانی برای خلق آینده‌ای معمارانه.
معماری مینیمالیستی در یک زمین هزار متری
ویلای چمن خانه‌ای معاصر در ارتباط با طبیعت، با زیربنایی معادل ۱۵۴ مترمربع و طراحی توسط استودیو «فضای خاص» (مجتبی تسلط و حسین نمازی) بین سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ ساخته شد. ساختار فشرده، ساده و در عین حال پرجزئیات آن، به‌خوبی با بودجه‌ی متوسط (حدود ۵۵ هزار دلار) تطبیق یافته است؛ نمونه‌ای از معماری اقتصادی، اما غنی از لحاظ کیفیت فضایی.
معماری معاصر با الهام از سبک اسکاندیناویایی
با نگاهی به طراحی، ردپای معماری معاصر و مینیمالیسم دیده می‌شود. رنگ سفید غالب، حضور پررنگ پنجره‌های بزرگ، سقف‌های بلند و بازی با شیب و زوایای حجم، همگی تجربه‌ای نزدیک به سبک اسکاندیناوی را بازتاب می‌دهند. این ویژگی‌ها، نه تنها باعث آرامش بصری شده‌اند، بلکه نور طبیعی را به عنوان عنصر حیاتی به فضای داخلی وارد کرده‌اند، به‌طوری که وابستگی به نور مصنوعی به حداقل رسیده است
چوب سدروس در معماری: تعریفی نو از ساختار
در قلب طراحی، یک درخت سدروس قرار دارد که به درستی آن را به خانه‌ای معاصر در ارتباط با طبیعت بدل کرده است. این درخت صرفاً عنصر طبیعی نیست، بلکه نقش یک محور ساختاری دارد؛ محور دید، فضا و تقارن شکسته. از لحظه ورود به سایت، تا قلب بنا، درخت سدروس به شکلی هنرمندانه قاب گرفته شده است؛ گویی خود درخت، بخشی از معماری است و نه تنها پس‌زمینه آن.
طراحی پلان معماری با زون‌بندی چهاربخشی: خلق توازن به‌جای تقارن
تقسیم فضا در ویلای چمن بر پایه یک زون‌بندی چهارگانه انجام شده:
۱. زون عمومی (پذیرایی و غذاخوری)،
۲. زون خصوصی (طراحی آشپزخانه و نشیمن دنج)،
۳. زون خواب (اتاق‌خواب‌ها در دو طبقه)،
۴. زون راه‌پله و ارتباط عمودی.
این تفکیک‌ها به‌جای تکیه بر تقارن هندسی، با توازن بصری و منطقی فضایی انجام شده است. فرم نهایی، از یک فرم آرکه‌تایپی خانه آغاز شده و سپس با تغییر شیب‌ها و حذف تقارن‌ها، به ساختاری پیچیده‌تر و معنادارتر رسیده است.
جزئیاتی معماری که معنا می‌سازند
یکی از نکات جذاب طراحی داخلی، انتخاب رنگ قرمز در اثاثیه است که با زمینه سفید در تضاد قرار گرفته و فضای سرد را تا حدی گرم کرده است. استفاده از نورهای مخفی و دقیق، به حس سکون و رویاگونگی فضا دامن زده‌اند. همچنین جانمایی سرویس بهداشتی در زون پلکان، استفاده‌ای هوشمندانه از فضاست که هم‌زمان کارکرد و زیبایی را تلفیق می‌کند.
تحلیل طراحی منظر مینیمال: چمن، روایتی از “کم، اما معنادار”
ویلای چمن، تجربه‌ای است از چگونگی تلفیق زیبایی‌شناسی معاصر با بودجه محدود. در دنیایی که معماری گاه اسیر فرم‌های پر زرق و برق و بدون محتوا می‌شود، این ویلا با سادگی و در عین حال پیچیدگی در طراحی، نمونه‌ای الهام‌بخش برای طراحان ایرانی است. این پروژه با رویکرد طراحی جامع به ایجاد هماهنگی میان نیازهای انسانی، طبیعت و معماری پرداخته است. چمن تنها یک ویلا نیست؛ بیانیه‌ای است در ستایش طراحی هوشمند، احترام به طبیعت و پاسخ به نیازهای واقعی کارفرما.
